Pomniki Przyrody to twory natury posiadające szczególne wartości przyrodnicze, krajobrazowe, naukowe czy historyczne. Dzielą się one na ożywione i nieożywione. Na terenie gminy Lipusz do najabrdziej znanaych należą:
Diabelski Kamień. na trasie turystycznej Pętla Tuszkowska Matka znajduje się pomnik przyrody nieożywionej zwany “Diabelski Kamień”. Jest to głaz narzutowy o obwodzie 7 metrów, pozostałość po epoce polodowcowej. Na Kaszubach takie głazy są często spotykane i często owiane legendami. W tym przypadku jest nie jest inaczej. Ponoć diabeł, aby zdobyć duszę, miał za zadanie przenieść wielki głaz i zrzucić go przed świtem na pobliski kościół. Jednak głaz był zbyt wielki i ciężki, diabeł nie uporał się z nim w wyznaczonym czasie i gdy zapiał pierwszy kogut, upuścił kamień w lesie. Do dziś można zauważyć wyryte na nim ślady pazurów.
“Grupa Trzech Dębów” to rosnące obok siebie trzy dęby szypułkowate o obwodzie kolejno 3,00 m, 3,20 m, 3,90 m i wysokości 25 m, 25 m, 27 m. Dęby znajdują się niedaleko Leśniczówki Płociczno.
“Tuszkowska Matka” – pomnik przyrody, sosna pospolita, rosnąca w lesie między Tuszkowami a Lipuszem , na terenie ścieżki dydaktycznej utworzonej przez Nadleśnictwo Lipusz. Drzewo runęło w wyniku silnej wichury w dniu 11 sierpnia 2017 r. Wysokość sosny wynosiła 35 m. Wiek wyliczony był na ok. 230 lat.
Legenda : Pewnego razu w Tuszkowach umarła najstarsza wiekiem kobieta. Wszyscy mieszkańcy uczestniczyli w jej pogrzebie. Trumnę wieziono na wozie do Lipusza, aby ją tam pochować na cmentarzu. Droga wiodąca przez las była piaszczysta i wyboista. Tam gdzie był piasek, orszak pogrzebowy jechał pomału. Po korzeniach i kamieniach jechali szybciej, aby ich mateczka choć w trumnie mogła sobie poskakać, bo w życiu nie tańczyła. Jak byli blisko Lipusza, wtedy trumna z matką spadła z woza od tego trzęsienia. – Tu nasza mateczka chce być pochowana – zdecydowali uczestnicy orszaku i wykopali dół, w który wsadzili trumnę, na tym miejscu zasadzili sosnę. Drzewo wyrosło bardzo wysokie i grube tak, że trzech mężczyzn nie może go objąć.